Opodatkowanie dochodów z zagranicy

Naukowcy wyjeżdżający do pracy za granicę powinni pamiętać o pewnych kwestiach podatkowych z tym związanych. To, w którym kraju należy zapłacić podatek zależy głównie od tego, gdzie pracownik ma miejsce zamieszkania i tzw. ośrodek interesów życiowych, czyli z którym krajem ma ściślejsze powiązania osobiste lub ekonomiczne (gdzie pracuje, gdzie ma rodzinę itd).

Jeśli chodzi o dochody uzyskiwane za granicą, podczas gdy zamieszkujemy w Polsce, mogą one być opodatkowane zarówno za granicą, jak i w Polsce, w zależności np. od długości pobytu zagranicznego, czy typu umowy. Aby dowiedzieć się, w którym kraju należy zapłacić podatek dochodowy i uniknąć płacenia podatku w pełnych kwotach w obu krajach, należy sprawdzić zapisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, (które Polska zawarła z 90 krajami). Poza wskazaniem, w którym kraju należy zapłacić podatek, umowy te podają również metodę jego obliczenia. Powyższe umowy są ważniejsze niż przepisy krajowe.

Zwolnienia podatkowe

Niektóre spośród dochodów uzyskiwanych z tytułu realizacji prac badawczych i szkoleniowych korzystają w Polsce ze zwolnień podatkowych zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, z których dwa najważniejsze, to:

Art. 21 ust. 1 pkt 46, który stanowi, iż wolne od podatku są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

a) pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra, agencje rządowe lub agencje wykonawcze, w tym również w przypadkach gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy oraz

b) podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca - bez względu na rodzaj umowy - wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem.

Należy jednak podkreślić, że niezależnie od treści ww. przepisu, istnieją nadal pewne rozbieżności interpretacyjne we wskazanym zakresie tak, że jednoznaczne udzielenie generalnej odpowiedzi, na pytanie o zwolnienia podatkowe dla wszystkich dochodów z Programów Ramowych UE i innych środków bezzwrotnej pomocy, nie jest obecnie możliwe. Z treści ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych oraz wydanych interpretacji podatkowych wynika, że w przypadku realizacji projektów w ramach programu HORYZONT 2020 w/w przepis nie obejmuje pracy wykonywanej w związku z prowadzeniem projektu z tego programu. W związku z utrwaloną linią orzeczniczą polskich sądów można przyjąć, że nie przysługuje zwolnienie z podatku od wynagrodzeń osób fizycznych zaangażowanych w realizację projektów z programów ramowych Unii Europejskiej.

Istotnym jest również art. 21 ust. 1 pkt. 46a, który stanowi, że:

Wolne od podatku dochodowego są:

dochody uzyskane z instytucji Unii Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego, do których mają zastosowanie przepisy rozporządzenia nr 260/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiającego warunki i procedurę stosowania podatku na rzecz Wspólnot Europejskich (Dz. Urz. WE L 056 z 4.03.1968, z późn. zm.);

Zgodnie z tym artykułem praca w charakterze eksperta oceniającego wnioski dla Komisji Europejskiej w ramach programu Horyzont 2020 będzie zwolniona z podatku dochodowego w Polsce.